AB’nin Dijital Hizmetler Yasası (DSA) Nedir?
AB, 2022 yılında teknoloji şirketleri ve dijital platformlara yönelik dünyanın en kapsamlı kurallarını içeren Dijital Hizmetler Yasası’nı (DSA) kabul etti. Bu yasa, dijital ortamda güvenlik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve ortak pazarın işleyişini düzeltme gibi hedeflerle iddialı bir adım olarak değerlendirilmektedir.
Yasanın Getirdiği Yükümlülükler
Yasa kapsamında faaliyet gösteren büyük çevrim içi sosyal platformlar, alışveriş siteleri, içerik paylaşım siteleri, uygulama mağazaları, konaklama platformları ve arama motorları için katı yükümlülükler belirlendi. Bu platformlar, daha sıkı denetime tabi tutuldu ve yeni kurallara uymak zorunda kaldılar.
Kullanıcı Bildirimleri, İçerik Denetimi ve Raporlama
Yeni kurallar çerçevesinde platformlar, kullanıcıların yasa dışı içerikleri kolayca bildirebilmeleri için yeni yollar sunmak zorunda kaldılar. Ayrıca, platformlardaki içerikler konusunda daha sıkı önlemler getirildi ve sorunlu içeriklerin hızlı ve tarafsız şekilde değerlendirilerek kaldırılması sağlandı. Platformlar ayrıca düzenli şeffaflık raporları yayımlamakla yükümlü hale geldiler.
Mahremiyet Hakları
Kullanıcıların mahremiyet haklarını korumak amacıyla yasa, platformların kullanıcılarına karşı daha şeffaf olmalarını ve kişisel bilgileri sadece açık rızalarla toplamalarını şart koştu. Ayrıca, platformların kullanıcılara yapacakları bildirimleri daha anlaşılır bir şekilde sunmaları gerekti.
Dezenformasyon ve Yalan Bilgi
Yasanın bir diğer hedefi de dezenformasyonu önlemek oldu. Platformlar, yanlış veya yanıltıcı bilgilerin yayılmasını engellemek için önleyici faaliyetlere odaklanmak zorunda kaldılar. Ayrıca, dezenformasyonla ilgili içeriklerin kaldırılma nedenlerini açıklamak zorunlu hale getirildi.
Çocukların Korunması
Yasa, reşit olmayanların internet ortamında daha iyi korunmasını amaçladı. Çocukları zararlı içeriklerden korumak için gerekli önlemlerin alınması zorunlu kılınarak, reşit olmayanların profillerine dayalı hedefli reklamların yasaklanması sağlandı. Ayrıca, çocuklara yönelik içeriklerin denetlenmesi ve zararlı içeriklerin kaldırılması konusunda şeffaflık koşulu getirildi.
Cezai Yaptırımlar
Yasa, kurallara uymayan dijital platformlara ciddi para cezaları öngördü. Kural ihlali durumunda platformların yıllık cirolarının yüzde 6’sına kadar para cezaları uygulanabileceği belirtildi. Ayrıca, sürekli kural ihlali durumunda platformlara periyodik para cezaları ve faaliyetlerine son verme gibi yaptırımlar da uygulanabileceği vurgulandı.
AB-X Kavgaları ve Şirketler Üzerindeki Etkileri
Yeni kurallar, AB ile X platformu arasında çeşitli anlaşmazlıklara yol açtı. Bu kavgaların yanı sıra Meta ve TikTok gibi diğer teknoloji şirketleri de benzer süreçler yaşadı. AB’nin yeni kuralları, tüm büyük dijital platformları daha sıkı denetime tabi tutarak, kullanıcıların haklarını ve güvenliğini korumayı amaçlamaktadır.
Alışveriş Siteleri de Denetime Alındı
AB, çevrim içi alışveriş sitelerini de sıkı denetime soktu. Amazon, Alibaba, Shein gibi büyük e-ticaret şirketleri de AB’nin kurallarına uyum konusunda detaylı bilgi talep edildi. Bu şirketler, yasa dışı ürünlere karşı aldıkları önlemler ve tüketicilerin korunması konusunda şeffaf olmaları istendi.