Antalya merkezli DMAD, 2015 yılında kurulmuş bir kuruluştur. DMAD, Türkiye’nin Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz sularında bulunan 10 farklı balina, yunus ve mutur türü üzerine bilimsel araştırmalar yapmaktadır. Kuruculuğunu Dr. Aylin Akkaya’nın üstlendiği bu kuruluş, özellikle Doğu Akdeniz’de bilimsel araştırma seferleri düzenleyerek önemli veriler elde etmektedir. Yapılan araştırmalar sonucunda, Türkiye sularında yaşayan yunus ve balinaların durumuyla ilgili üzücü gerçekler ortaya çıkmıştır.
Dr. Aylin Akkaya, Türkiye’nin kıyı uzunluğu olarak Akdeniz’de önemli bir yere sahip olduğunu fakat bu bölgelerde yeterince bilimsel çalışma yapılmadığını belirtmektedir. Denizlerde balina ve yunus türlerinin görülmesi, ekosistemin ve biyoçeşitliliğin zenginliğine işaret etmektedir. Özellikle Doğu Akdeniz’in diğer bölgelerle aynı zenginliğe sahip olduğunu vurgulayan Dr. Akkaya, bu türlerin yaşadığı bölgelerin korunması gerektiğini vurgulamaktadır.
Afalina yunus türünün İstanbul Boğazı’nda sıkça görüldüğünü belirten Dr. Akkaya, ancak bu türde endişe verici bir azalma olduğunu ifade etmektedir. Afalinanın zayıflamasının ve kaburgalarının görünür hale gelmesinin nedeni açlık olabilir ve bunun sebebi henüz bilinmemektedir. İstanbul Boğazı’ndaki balık stoğunun azalması veya su altı gürültüsü gibi tehditler yüzünden yunusların strese girmiş olabileceği düşünülmektedir.
Tırtak yunus türünün tehlike altında olduğunu belirten Dr. Akkaya, bu türün Doğu Akdeniz’de 2019 yılından bu yana gözlenmediğini söylemektedir. Ancak Ege Bölgesi’nde hala umut verici bir popülasyonun bulunduğunu belirtmektedir. Kaşalot ve gagalı balinaların da Türkiye sularında tehdit altında olduğunu ve su altı gürültüsünün bu türler için önemli bir tehlike oluşturduğunu vurgulamaktadır.
Son olarak, Türkiye sularında yunusların varlığının bilindiğini ancak balinaların toplum tarafından pek bilinmediğini ifade eden Dr. Aylin Akkaya, balinaların da ülkemiz sularında var olduğunu ve çeşitli tehditler altında olduklarını belirtmektedir. Habitat kaybı, deniz trafiği, su altı gürültüsü ve deniz kirliliği gibi faktörlerin bu türleri tehdit ettiğini vurgulamaktadır. Bu veriler, deniz memelilerinin korunması ve yaşamlarının devam ettirilmesi için önemli bir bilgi kaynağı oluşturmaktadır.
